ΚΟΣΚΙΝΑ ΠΑΝΤΟΥ

Το κόσκινο, ως πανάρχαιο εργαλείο επιλεκτικής διαλογής, κυρίως των καρπών της γής ως προς το μέγεθός τους, ευρύτατα χρησιμοποιούμενο εργαλείο για τον ίδιο σκοπό στις μέρες μας, απέδειξε την χρησιμότητά του και την ιδιοφυή έμπνευση του άγνωστου εφευρέτη. Ενός εφευρέτη πρωτόγονου και ίσως το ίδιο σημαντικού και το ίδιο ατελούς και ασήμαντου όσο όλοι οι «συν αυτώ» . Ενός εφευρέτη του οποίου το λοιπό αποτύπωμα στον μάταιο τούτο κόσμο κανείς δεν ξέρει και συνεπώς θα μπορούσε να υποθέσει κανείς γι αυτόν από τα καλύτερα έως τα χειρότερα. Ενός ανθρώπου δηλαδή όπως θα μπορούσε να είναι καθένας από εμάς σήμερα.
Το δράμα ξεκινάει από την στιγμή που η εκθαμβωτική αποτελεσματικότητα και χρησιμότητα της μεθόδου επιλεκτικής διαλογής του κόσκινου, την οποία διαπιστώνουμε κάθε φορά που κοσκινίζουμε καρπούς, γεννήματα ή υλικά, όταν προσπαθούμε να εφαρμόσουμε την ίδια διαδικασία στους ανθρώπους το τελικό αποτέλεσμα είναι τραγικό με αναπόφευκτο θύμα τον ίδιο τον άνθρωπο. Η βιωσιμότητα είναι αντιστρόφως ανάλογη της επιλεκτικότητας λέει ένας νόμος της Φύσης. Παράδειγμα ένα είδος αετού με γαμψό προς το πλάι ράμφος που τρώει μόνο σαλιγκάρια και βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας των υπό εξαφάνιση ειδών. Κάποια στιγμή δηλαδή ο ίδιος ο χρήστης του κόσκινου ανακαλύπτει μέσα στο απορριπτέο κλάσμα της διαλογής τον εαυτό του!
Λένε ότι την μέθοδο του κοσκινίσματος στον άνθρωπο την εφάρμοσαν πρώτοι οι Λακεδαιμόνιοι στον Καιάδα Λάκκο, με κριτήριο την σωματική αρτιότητα. Μύθος βέβαια που τελευταία αποκάλυψε η αρχαιολογική έρευνα.
Η καταδικαστέα στις μέρες μας πρακτική διαλογής κατά τον μύθο του Καιάδα Λάκκου, δεν φαίνεται να έχει ξεριζώσει από την συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου την ιδέα εφαρμογής της μεθόδου του κόσκινου για πλειάδα εφαρμογών, όπως για την επιλεκτική διαλογή των Αρίων επί των… «παπαρίων», των αρτιμελών από τους ΑΜΕΑ, των έξυπνων από τους βλάκες, των καλών από τους κακούς, των χρήσιμων από τους άχρηστους, των προοδευτικών από τους οπισθοδρομικούς, των δεξιών από τους αριστερούς, των δικών μας από τους άλλους, των «έτσι» από τους «τέτοιους» κ.λ.π. κ.λ.π. Την επιλεκτική διαλογή όλοι στο σχολείο διδαχθήκαμε.
Έτσι ο σύγχρονος παρατηρητής δύσκολα μπορεί να διακρίνει την πρόοδο του σημερινού ανθρώπου από την εποχή του πρώτου εφευρέτη του κόσκινου. Γιατί, παρά την πρώτη φωτισμένη διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Γαλλική επανάσταση και στη συνέχεια στην χάρτα των Ηνωμένων Εθνών, όπου αναγνωρίζεται η αξία του κάθε ανθρώπου, πόσες φορές άραγε δεν βρεθήκαμε όλοι μας στην θέση των απορριπτέων καρπών του κόσκινου και πόσες φορές δεν νοιώσαμε το στυφό συναίσθημα ως ανεπιθύμητου, ως απορριπτέου η ως «αναγκαίου κακού» μέσα σε ένα «ομοιογενές» κοινωνικό σύνολο; Η απάντηση που μάλλον ταιριάζει στο ερώτημα είναι : Όσες ακριβώς φορές εμείς οι ίδιοι εφαρμόζουμε την μέθοδο του κόσκινου στους συμπολίτες μας. Πόσες φορές άραγε αισθανθήκαμε τυχεροί όταν είχαμε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε με άτομα που έχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις με τις δικές μας; Πόσες φορές ανησυχήσαμε όταν όλοι οι γύρω μας συμφωνούν με τις απόψεις μας; Ακόμα χειρότερα, πόσες φορές νοιώσαμε άβολα όταν κάποιος της παρέας μας άσκησε κριτική; Καλύτερα λοιπόν να ψάχνουμε το κακό μέσα μας παρά γύρω μας. Δεν είναι έτσι αναπόφευκτο να υποστούμε κάποια στιγμή τις συνέπειες του κοσκινίσματος όταν πρώτοι εμείς κοσκινίζουμε;
Και βέβαια όταν η μέθοδος της επιλεκτικής διαλογής εφαρμόζεται από μία λέσχη, μία παράταξη ή ένα κόμμα, όπου η εφαρμογή αυτής της «τεχνολογίας του κόσκινου» ερμηνεύει την νομοτελειακή διαχρονική φθορά τους, η εφαρμογή της ίδιας μεθόδου στην περίπτωση ενός Διακοινωνικού Φορέα, ο οποίος φιλοδοξεί να αποτελέσει διαχρονικό θεσμό, η ενός απλού Πολιτιστικού Συλλόγου, που εξ’ ορισμού καλείται να εκφράσει ολόκληρη την κοινωνία στην οποία απευθύνεται και δεν στοχεύει στην έκφραση μιας συγκεκριμένης τάσης, όπως κάνουν οι πολιτικές παρατάξεις, είναι σίγουρη καταστροφή ως προς την αποδοχή του από το κοινωνικό σύνολο και οδηγεί στην συρρίκνωση και την περιθωριοποίηση, αφού η συγκεκριμένη τάση δεν μπορεί παρά να αποτελεί υπόλοιπο του πεδίου κάλυψης των παρατάξεων, να αποτελεί δηλαδή έκφραση ενός ελάχιστου τμήματος του συνόλου.
Το κοσκίνισμα λοιπόν, τουλάχιστον στην περίπτωση των Διακοινωνικών Φορέων, όχι μόνον δεν επιφέρει καμία ενδυνάμωσή του αλλά αντιθέτως οδηγεί νομοτελειακά στην συρρίκνωσή του. Γι αυτό, ο Διακοινωνικός Φορέας, οφείλει να εφαρμόζει αντίστροφες διαδικασίες από αυτές του κόσκινου των παρατάξεων.
Εδώ η διαφορετικότητα οφείλει να γίνει το ζητούμενο και όχι το απευκταίο. Η ομοφωνία, η ομοιομορφία, η ομοιογένεια πρέπει να αποτελούν ανησυχητικά στοιχεία και σίγουροι δείκτες στρεβλής πορείας αντί να αποτελούν αξιόπιστους δείκτες ορθότητας. Το κλασικό παράδειγμα του Γαλιλαίου, που διώχθηκε επειδή πρώτος είδε την γη σφαιρική, οφείλει να γίνει οδηγός στην αέναη αναζήτηση της αλήθειας και του σωστού δρόμου. Ιδιαίτερα μάλιστα στις μέρες μας που οι παγκόσμιοι δείκτες είναι στο κόκκινο, η αναζήτηση του διαφορετικού οφείλει να γίνεται συστηματική και οργανωμένη, ως μόνη ελπίδα διεξόδου.

Γιώργος Σ. Βλάσσης (Μελισσουργός) Λευκίμμη 06 Μάη 2008 κιν: 6974918444
e-mail: vlassis60@hotmail.com